In dit artikel
- De invloed van comfort op veiligheid
- SUCAM: Selection, Use, Care and Maintenance
- De veiligheids- en gezondheidsrisico’s tijdens het lassen
- Lasrook
- Straling
- Elektriciteit
- Spatgevaar
- Conclusie
Veilig werken: Welke Persoonlijke Beschermingsmiddelen gebruik ik tijdens het lassen?
Om veilig te kunnen lassen is het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s) noodzakelijk. Dit omvat bescherming voor vitale onderdelen als hoofd, ogen, oren, handen en voeten.
Het is belangrijk om de juiste keuze te maken in pbm’s. Ieder lasproces heeft zijn eigen risico’s waardoor er met zorg gekeken moet worden welke pbm’s van belang zijn. Door de vereiste pbm’s te gebruiken kunnen risico’s en letsel worden verminderd of zelfs worden geëlimineerd.
De invloed van comfort op de veiligheid
De norm ISO 11611 specificeert de minimale basisveiligheidseisen waar de kleding van een lasser aan moet voldoen. Maar binnen deze norm is er nog een verschil tussen klasse 1 en klasse 2.
Beschermende kleding voor de lasser is speciaal ontworpen om bescherming te bieden tegen spatten van gesmolten metaal, stralingswarmte van een elektrische boog en kort contact met vlammen.
Naast goede bescherming is ook comfort van belang voor de lasser. Denk hierbij aan het de volgende factoren:
• Het gewicht
Een lichtgewicht laskap (met de juiste technische specificaties) is fijner voor de nekspieren.
• Ademende stof
Vlamvertragende kleding is vereist maar wanneer de stof ook nog eens ademend is en een vochtopnemend vermogen heeft draagt dit fijner tijdens het lassen.
• Pasvorm
Een TIG lashandschoen die uit soepel en lichtgewicht leer is vervaardigd geeft een optimaal gevoel van de lastoorts en het toevoegmateriaal.
De EN ISO 11611 norm bestaat uit vier testen die verschillende FR-risico’s simuleren:
1. Stralingswarmte (ISO 6942)
2. Gesmolten metaal (9150)
3. Vlamverspreiding (ISO 15025)
4. Elektrische weerstand (EN 1149-2).
De EN ISO 11611 onderverdeling tussen klasse 1 en klasse 2:
• Klasse 1: voor lastechnieken waarbij relatief weinig metaalspatten of -druppels vrijkomen. Hieronder valt bijvoorbeeld TIG lassen.
• Klasse 2: voor zware en gevaarlijke lastechnieken waarbij veel lasspatten- en druppels vrijkomen. Hieronder vallen onder andere: Elektrode lassen, MAG lassen, MIG lassen, Plasmasnijden, Gutsen en Autogeen lassen. Deze kleding is ook verplicht voor laswerkzaamheden in gedwongen posities of beperkte ruimtes.
Het is van belang de verschillen te onderscheiden om zo te bepalen aan welke klasse uw beschermende kleding dient te voldoen.
De internationale norm EN ISO 11611 dekt niet de vereisten voor voeten, handen, gezicht of ogen.
SUCAM: Selection, Use, Care and Maintenance
Er is ook een Europese richtlijn die werkgever en werknemer helpt bij het maken van de juiste keuzes, deze richtlijn is bekend als SUCAM ‘Selection, use, care en maintenance’.
De informatie in deze normen ondersteunt de werkgever en werknemer bij het nemen van de nodige beslissingen over selectie, gebruik, verzorging en onderhoud van persoonlijke beschermingsmiddelen.
De veiligheids- en gezondheidsrisico’s tijdens het lassen
De lasser heeft tijdens het werk met twee soorten risico’s te maken waaraan hij/ zij wordt blootgesteld, namelijk veiligheidsrisico’s en gezondheidsrisico’s. Waarom zijn deze gevaren er en nog belangrijker; wat kun je er aan doen?
Veiligheidsrisico’s ontstaan doorgaand door de mens. Het zijn menselijke fouten en om deze te voorkomen dient er zorgvuldig, schoon en met de juiste kennis te worden gewerkt.
Gezondheidsrisico’s zijn aanwezig tijdens alle lasprocessen. Ze kunnen voorkomen worden of verminderd door bijvoorbeeld het gebruik van de juiste machines.
Ieder gezondheidsrisico vraagt om zijn eigen persoonlijke beschermingsmiddel. Onderstaand bespreken we de 5 grootste gezondheidsrisico’s voor lassers.
Lasrook
Lasrook is een verzamelterm voor een gevarieerd mengsel van zwevende gassen, dampen en fijne deeltjes. Deze komen vrij tijdens het lassen en vormen een serieuze bedreiging voor de gezondheid. In tegenstelling tot sommige andere gevaren geeft lasrook niet direct klachten.
Wanneer een lasser niet aan het werk is, bijvoorbeeld in het weekend, kunnen de klachten wel merkbaar worden. Dit kan zijn; oog- en huidirritatie, metaaldampkoorts, misselijkheid of hoofdpijn.
Op lange termijn kan het serieuze gezondheidsproblemen opleveren. Het is belangrijk om dit direct te voorkomen.
Een aantal voorbeelden van maatregelen zijn:
– Maak gebruik van een lasafzuiging. Dit is het meest effectief doordat de lasrook direct bij de bron wordt afgezogen.
– Na het doven van de elektrische boog de lashelm nog 5 seconden op houden. Hierdoor is de meeste lasrook opgestegen en zal deze niet worden ingeademd.
– Maak gebruik van een ventilatie systeem. De lasafzuiging zal niet alle lasrook opzuigen en de overige deeltjes zijn nog in de ruimte aanwezig.
– Maak gebruik van een lashelm met verse lucht systeem. Door de filters in het systeem wordt de lucht vrij gemaakt van de meeste deeltjes.
Straling
Er zijn verschillende soorten straling waar een lasser aan wordt blootgesteld. De meest bekende is de UV-straling welke lasogen veroorzaakt. Andere stralingen zijn zichtbaar licht waardoor vermoeiing kan optreden en infrarood straling welke staar kan veroorzaken.
Lasogen zijn vergelijkbaar met een hoornvliesontsteking. Hoornvlies is erg gevoelig en raakt door de UV straling beschadigd. De effecten van UV straling aan ogen zijn niet direct voelbaar. Meestal is dit na enkele uren en wordt de pijn zeer hevig. Afhankelijk van de gradatie is de pijn met enkele uren tot dagen weer weg. De pijn voelt aan alsof er zand in de ogen zit.
Een aantal voorbeelden van maatregelen zijn:
Door de verschillende soorten straling is het van belang dat niet alleen de ogen maar het hele lichaam van de lasser beschermd is. Ook de armen en nek dienen goed beschermd te zijn. Dit kan met nekbescherming, een monnikskap of een overall. De werkplaatsinrichting is ook van belang om straling tegen te gaan. Deze kan namelijk ook worden veroorzaakt door terugkaatsing.
Straling voor de ogen kan worden voorkomen door het gebruik van een lashelm.
Elektriciteit
Tijdens het lassen maakt de lasser meestal gebruik van elektriciteit. Een direct gevaar is het risico op elektrische stroom door het lichaam. Indirect kunnen de gevaren als vuur en letsel door schrik optreden.
Een aantal voorbeelden van maatregelen zijn:
– Het controleren van de aansluitkabels en of deze niet beschadigd zijn. Dit in verband met mogelijke aanraking op het 400 V net.
– Het op een juiste manier verlengen van laskabels.
– Draag veiligheidskleding zoals droge leren handschoenen en veiligheidsschoenen.
– Kabels en slangen markeren en aftapen op de vloer.
Spatgevaar
Door wegspringende lasspatten kunnen brandwonden ontstaan, maar ook door de hitte van het werkstuk zelf. Gebruik van hittebestendige armbescherming, lashandschoenen, veiligheidsschoenen (voorzien van leren beenkappen) en overall voorkomen verbranding van de huid en kleding.
Conclusie
De persoonlijke beschermingsmiddelen die een lasser nodig heeft varieert per proces. Zowel een TIG als MAG lasser hebben hittebestendige lashandschoenen nodig, toch verschillen deze handschoenen door het spatgevaar maar ook door het comfort (vingergevoeligheid).
Ieder lasproces heeft dus haar eigen optimale beschermingsmiddelen. Zo kan een automatische lashelm wel geschikt zijn voor MAG lassen maar niet voor TIG lassen omdat deze niet snel genoeg dicht slaat.
Wilt u advies over welk beschermingsmiddel het beste bij uw proces en werkzaamheden aansluit?
Neem dan contact op via onderstaand formulier of bel naar 088 – 011 22 00